اهمیت اکتشافی و زیست محیطی عناصر سنگین در گیاهان و خاک‌های محدوده شهری کرمان

بررسی ژئوشیمی زیست محیطی گیاهان و خاک در مساحتی به وسعت 620 کیلومتر مربع در اطراف شهر کرمان انجام شد. تعداد 46 نمونه از برگ درختان و بوته های مختلف، به روش تصادفی منظم برداشت شد. نمونه ها در سازمان زمین شناسی کشور، آماده سازی و با روش ICP-OES و جذب اتمی شعله ای تجزیه شد. داده های ژئوشیمیایی گیاهان نشان می‌دهد که مقدار مس در برگ درخت گز، یونجه و ریشه  و برگ شیرین بیان به­ترتیب 5/129  28/109، 84/100 و 42/100 میلی‌گرم بر کیلوگرم است. میانگین مولیبدن در برگ پسته و یونجه 85/14 و 63/18 میلی‌گرم بر کیلوگرم و سرب در برگ پسته و شیرین بیان بین 92/18 تا 06/19 میلی‌گرم بر کیلوگرم متغیر است. مقدار روی در برگ درخت گز، شیرین بیان و یونجه به­ترتیب 38/424، 8/295، 8/283 میلی‌گرم بر کیلوگرم است. مقدار کروم ،36/10 میلی‌گرم بر کیلوگرم در برگ درخت نارون و 89/43 میلی‌گرم بر کیلوگرم در برگ گیاه شیرین بیان است و مقدار نیکل در برگ پسته و شیرین بیان، 9/13 و 8/37 میلی‌گرم بر کیلوگرم و 3/38 میلی‌گرم بر کیلوگرم در ریشه آن می‌باشد. مقدار وانادیم، 28/10 میلی‌گرم بر کیلوگرم در برگ درخت نارون و میانگین مقدار استرانسیم بین 90/325میلی‌گرم بر کیلوگرم در نمونه برگ درخت زبان گنجشک تا 1922 میلی‌گرم بر کیلوگرم در برگ درخت سرو متغیر است. میانگین آرسنیک 76/7 میلی‌گرم بر کیلوگرم در برگ درخت گز، 6/23 میلی‌گرم بر کیلوگرم در بوته شیرین بیان و 4/12 میلی‌گرم بر کیلوگرم در ریشه آن است. ضریب همبستگی عناصر در خاک و گیاه مبین انتقال ضعیف عناصر به گیاه می‌باشد. نقشه های ژئوشیمیایی نشان می‌دهد که بیشترین مقادیر مس در گیاهان محدوده شهر، مولیبدن در محدوده شهر و نزدیکی فرودگاه، سرب در محدوده شهر و روی در بخش­های شمالی شهر و کروم و نیکل در حاشیه شمال غربی شهر کرمان است.